Brojna kategorija u našoj zemlji su demobilisani borci i jedno od čestih pitanja upućenih Federalnom zavodu za penzijsko i invalidsko osiguranje jeste pod kojim uvjetima oni mogu otići u penziju, po kojim zakonima.

U Federalnom zavodu PIO pojašnjavanju kako se u penziju može i po Zakonu o prijevremenom povoljnijem penzionisanju branilaca.

- Zakonom je propisano da pripadnici Oružanih snaga Republike Bosne i Hercegovine (ARBiH, HVO, MUP-a RBiH...) kojima je priznato učešće u odbrani Bosne i Hercegovine u trajanju od najmanje tri godine i koji nisu dezertirali iz OSRBiH, izuzetno stiču pravo na starosnu penziju u iznosu najniže penzije isplaćene za taj mjesec u skladu sa Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju i prije navršenih 65 godina života, pod uvjetom da imaju najmanje 20 godina penzijskog staža i da su najmanje 12 mjeseci prije podnošenja zahtjeva za penzionisanje, prema ovom zakonu, bili na evidenciji Službe za zapošljavanje - naveli su, između ostalog, iz Zavoda PIO FBiH.

Starosna penzija ostvaruje se tako da se od 65 godina života oduzima period koji je osobi priznat u učešću u odbrani Bosne i Hercegovine u jednostrukom trajanju. Ukoliko korisnik ima 20 godina penzijskog staža bez posebnog ratnog staža u dvostrukom trajanju, starosna penzija ostvaruje se tako da se od 65 godina života oduzima vrijeme koje je osobi priznato u učešću u obrani Bosne i Hercegovine u dvostrukom trajanju pri čemu se poseban ratni staž priznaje u jednostrukom trajanju.

Primjera radi, neko ko ima 16 godina staža osiguranja i četiri godine vojnog, tačnije, posebnog staža može u penziju sa 57 godina života ako je posljednju godinu bio na birou, jer 65 minus osam je 57 . Ili ako borac ima staža osiguranja 12 godina, a sa posebnim stažom u duplom ima 20 godina penzijskog staža, onda u penziju može s onoliko godina koliko se dobije kada se od 65 oduzme vojni staž u jednostrukom trajanju. U slučaju kada je vojni staž četiri godine, može u penziju sa 61 godinom života.

Penzija se može ostvariti i po Zakonu o službi u Oružanim snagama BiH.

Vojni osiguranik stiče pravo na starosnu penziju kada navrši 55 godina života i najmanje 30 godina penzijskog staža, ili kada navrši 40 godina penzijskog staža bez obzira na godine života.

Penzija se može ostvariti i na osnovu Zakona o pravima branilaca i članova njihovih porodica.

- Propisano je da pripadnici oružanih snaga koji su pod uvjetima i na način utvrđen federalnim propisima ostvarili status ratnog vojnog invalida, a kod kojih je utvrđena nesposobnost za privređivanje, isključivo kao posljedica oštećenja organizma zbog rane, povrede ili bolesti, po kom osnovu su i ostvarili vojni invaliditet. Zatim, kojima je priznat poseban staž u dvostrukom trajanju i koji nisu bili osiguranici u vrijeme stupanja u oružane snage, imaju pravo na invalidsku penziju, pod uvjetima propisanim u Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju.

Propisano je da ratni vojni invalidi stiču pravo na punu starosnu penziju sa navršenih 35 godina penzijskog staža, bez obzira na godine života, odnosno pravo na starosnu penziju kad navrše 55 godina života i najmanje 15 godina penzijskog staža, pod uvjetima i na način propisan Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju - navode iz Zavoda PIO.